Voelen wat je robot doet

Robots kunnen ons steeds meer helpen bij gevaarlijke en ingewikkelde taken. Maar zonder mensen lukt het ze niet, want robots passen zich nogal slecht aan in veranderende situaties. Het open innovatiecentrum I-Botics onderzoekt hoe mens en machine goed samen kunnen werken. Mensen en robots kunnen op verschillende manieren samenwerken. I-Botics focust zich met name op onderhoud- en inspectierobots, maar werkt ook voor defensie, de explosievenopruimingsdienst en de Veiligheidsregio’s. Met behulp van geluid, visie en haptiek (tastzin) wil I-Botics de aanstuurder (operator) van een robot meer bewustzijn geven van de situatie ter plekke. Het moet voelen alsof ze op de afgelegen locatie aanwezig zijn. Het open innovatiecentrum is een initiatief van TNO en Universiteit Twente. Samen met het bedrijfsleven worden robottechnologieën ontwikkeld. Er zijn roadmaps voor drie thema’s opgericht: onderwaterrobots, bovenwaterrobots en draagbare robots zoals exoskeletten. ‘Deze drie hebben allemaal andere uitdagingen’, vertelt managing director Arjen de Jong van TNO. ‘Maar voor allemaal willen we het situatiebewustzijn van de operator verbeteren.’ Simpele taken kunnen robots al heel goed. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het zelf naar een locatie rijden of een object inspecteren aan de hand van een voorgeprogrammeerd systeem. Maar het wordt lastig als een robot in een situatie komt die verandert. De Jong: ‘Navigeren is makkelijk, maar als er een onverwachte situatie ontstaat, krijgt hij het moeilijk. Als een robot vervolgens op locatie is aangekomen en hij moet informatie opnemen, interpreteren en handelen, lukt dat niet. Daar is de operator voor nodig. Daarom is de mens-machine-interactie zo belangrijk.’ Wegkrabben Zeker bij inspecties en onderhoud is een operator vaak nodig. Op het moment dat je gaat inspecteren weet je namelijk niet wat de toestand van een object is. Naar aanleiding van wat de robot ‘ziet’ moeten keuzes worden gemaakt. Maar dan is het handig als de operator zich ook echt op de plek van de robot kan wanen. Dat kan met telerobotica, waarbij de operator de situatie via de robot volledig intuïtief en sensitief kan besturen. Een belangrijk voordeel van telerobotica is dat er optimaal wordt geprofiteerd van het combineren van het cognitieve en motorieke vermogen van de menselijke operator en...