Optimistische Samsom: alleen circulair loopt decennium achter

Met Diederik Samsom als kabinetschef van eurocommisaris Frans Timmermans zit een echte bèta op een van de belangrijkste Europese stoelen. Hij kan in betrekkelijke rust werken aan de Europese Green Deal. Anders dan eerder in Den Haag. ‘Afwezigheid van hijgerigheid maakt het een stuk gemakkelijker om gestaag door te werken en goed werk te leveren. Ik hoef niet meer constant over mijn schouder te kijken of ergens een been is uitgestoken of een camera is opgesteld’ stelt hij de Petrochem die binnenkort verschijnt.

Samsom is optimistisch over de kracht van Europa. ‘Offshore wind is hier toch van de grond gekomen. En met batterijen gaat het ook goed. De European Battery Alliance levert al de eerste resultaten op. Dat kunstje willen we ook herhalen met waterstof. Daarom zetten we nu vol in op elektrolyzer-technologie. Europa heeft zich wel gerealiseerd dat haar model veel extra inspanning vereist om tot resultaten te komen. Vanuit de Green Deal geven we daar extra impulsen aan.’

Drie maal zo goedkoop

Zo is hij erg blij met de plannen van Europese gastransportbedrijven om een continentaal waterstofruggegraataan te leggen. Dat kan voor driekwart bestaan uit huidige aardgasverbindingen. ‘Als je bestaande gasleidingen kunt refitten om er grote hoeveelheden waterstof door te transporteren, maak je een enorme stap. Voordeel van waterstof ten opzichte van elektriciteit is dat je het gemakkelijker kunt opslaan en goedkoper over lange afstanden kunt transporteren. Maar, je moet het nog wel maken.’

Samsom – van huis uit natuurkundige – is techneut genoeg om zich niet in kritiekloos optimisme mee te laten sleuren. ‘Op het vlak van groene waterstofproductie zijn er nog twee belangrijke uitdagingen. Er moet betere elektrolyzer-technologie komen en de prijs van groene stroom moet omlaag. Dat laatste loopt inmiddels als een zonnetje. In Portugal maken ze nu al zonnestroom voor 1,7 cent per kilowattuur. Al drie maal zo goedkoop als elektriciteit uit de goedkoopste fossiele centrale.’

Circulair loopt decennium achter

Onderdeel van de Green deal is ook het grondstoffenvraagstuk, waaronder het recyclen van materialen. ‘Heb je oneindig veel energie tot je beschikking, dan kun je alle plastics weer terug stampen tot de originele chemische bouwstenen. Maar dat is niet zo. Vol overgave richten we ons daarom ook op andere routes om plastics te hergebruiken, zonder dat we ze helemaal afbreken. Dan maak je een veel kortere bocht.’

Nog steeds wordt slechts klein deel van de kunststoffen hergebruikt. ‘Ik denk dat de circulaire economie nog een decennium achterloopt op duurzame energie. Ik wacht nog op een gevoel van urgentie. Nog steeds worden plastics te veel opgestapeld in de buitenlucht. Ik heb nog steeds het idee van een vergadering die bijna is afgelopen, als iemand zijn vinger opsteekt en vraagt: moeten we ook nog iets met circulaire economie? En dat dan iedereen snel zijn koffer pakt. “Volgende keer gaan we het er over hebben.” Ik hoop dat de chemie en andere betrokken sectoren het been ook hier snel bijtrekt. Zoals dat al wel gebeurt op het vlak van energie-efficiëntie, verduurzaming en bijvoorbeeld elektrificatie.’

Op 8 december is Diederik Samsom te gast bij de opening van European Industry & Energy Summit 2020 Online. 8 en 9 december worden verschillende plenaire talkshows en break-outs verzorgt vanuit de Kromhouthal Amsterdam, Plant One Rotterdam, Nijlicht Eemshaven en Chemelot/Brightsite. In een speciale app is het ook mogelijk om uitgebreid te netwerken. Inschrijven (kosteloos, pay as you like) kan hier.