ProRail zelfstandig bestuursorgaan vanaf 2021

ProRail, de beheerder van het Nederlandse spoornetwerk, wordt met ingang van 1 januari 2021 een zelfstandig bestuursorgaan (zbo). Dat is de inzet van het wetsvoorstel dat minister Stientje van Veldhoven (milieu en wonen) heeft ingediend bij de Tweede Kamer. De omvorming van bedrijf (BV) tot zbo vereenvoudigt de aansturing. Voor reizigers, vervoerders en goederenvervoer verandert er niets en het personeel van ProRail behoudt de eigen CAO en arbeidsvoorwaarden.

ProRail investeert jaarlijks zo’n 2 miljard euro belastinggeld in beheer, onderhoud en aanleg van het spoor. Bij deze publieke taak hoort publieke verantwoording, iets wat bij een zelfstandig bestuursorgaan beter is geregeld dan bij een BV. Zo krijgt de Tweede Kamer scherper inzicht in de besteding van deze middelen. De omvorming heeft geen financiële consequenties voor reizigers, vervoerders en verladers. Ook gaat de omvorming niet ten koste van de investeringen aan het spoor.

Transparantie en verantwoording

ProRail heeft de afgelopen jaren grote stappen gezet en functioneert goed. De omvorming van ProRail ondersteunt de samenwerking die nodig is om de groei en kwaliteit van het spoor te waarborgen. Minister Stientje van Veldhoven: ‘Goed beheer van onder andere spoor, wissels, bovenleiding en seinen is cruciaal voor de reiziger. Dit is een publieke taak, betaald met belastinggeld. Transparantie en verantwoording zijn dan essentieel. Met de andere manier van samenwerken zijn we beter in staat om de grote mobiliteitsgroei die ons de komende tijd wacht, aan te kunnen. In de nieuwe situatie kunnen we beter samen optrekken en eerder bijsturen, mocht dat nodig zijn.’

ProRail beheert ruim 7.100 km spoor in Nederland, en daarnaast ook circa 2.400 overwegen en meer dan 7.800 wissels. De organisatie telt 4.300 medewerkers. Het omvormen van ProRail is onderdeel van het Regeerakkoord. Het voorstel is de afgelopen periode beoordeeld door de Raad van State en naar aanleiding van de bevindingen is de toelichting verduidelijkt. Nu het wetsvoorstel is ingediend, start het parlementaire proces. Ook is de internetconsultatie van de lagere regelgeving inmiddels gestart.